Onderzoek naar oogaandoeningen bij te vroeg geborenen (ROP screening)

Tijdens de zwangerschap groeien de bloedvaatjes in het netvlies vanuit het gebied rond de oogzenuw naar de rand van het netvlies toe. Na 38 tot 40 weken zwangerschap is dit proces voltooid. Bij kinderen die te vroeg geboren zijn, zijn de bloedvaatjes nog niet gerijpt en kunnen er afwijkingen in de groei optreden. Dan ontstaat prematuren retinopathie (ROP).

De volgende factoren verhogen het risico op ROP:

• Een geboortegewicht onder de 1.500 gram
• Zuurstofbehandelingen
• Ademhalingsproblemen
• Hartaandoeningen
• Te weinig zuurstof in het bloed
• Te veel koolstofdioxide in het bloed

Prematuren retinopathie ontstaat meestal vijf tot zeven weken na de geboorte. De afwijkende bloedvaatjes zijn niet zichtbaar met het blote oog. Om de diagnose te stellen is een oogonderzoek door een oogarts noodzakelijk. ROP bij een prematuur omvat de volgende symptomen:

• Abnormale oogbewegingen (nystagmus)
• Ernstige bijziendheid
• Scheelzien
• Wit uitziende pupillen (leukocorie)

Retinopathie bij prematuren kan worden ontdekt door ROP screening. Door vroeg geboren kinderen met verhoogd risico op ROP te monitoren na hun geboorte kan de aandoening snel worden vastgesteld. Dat is zeer belangrijk, omdat het voor de behandeling belangrijk is om in een vroeg stadium actie te ondernemen. Dat verlaagt het risico op slechtziendheid en blindheid.

De screening van ROP gebeurt met een oogspiegelonderzoek met verwijde pupillen, d.m.v. oogdruppels. Mochten er afwijkende bloedvaatjes worden ontdekt dan wordt er eerst vastgesteld in welk stadia de retinopathie zich bevindt om daarna zo snel mogelijk overgegaan tot behandeling.

De volgende kinderen worden door de oogarts gescreend op ROP:

• Kinderen die geboren zijn na een zwangerschapsduur korter dan 30 weken en/of bij hun geboorte minder dan 1.250 gram wegen.
• Kinderen die geboren zijn na een zwangerschapsduur tussen de 30 en 32 weken en/of bij hun geboorte tussen de 1.250 gram en 1.500 gram wegen, die één van de volgende aandoeningen / behandelingen hebben gehad:
  • Beademing
  • Sepsis
  • Necrotiserende enterocolitis
  • Behandeling met medicijnen vanwege lage bloeddruk
  • Behandeling met corticosteroïden na de geboorte

Bepaalde ziekenhuizen onderzoeken ook uit voorzorg alle kinderen die geboren zijn na een zwangerschapsduur korter dan 32 weken en/of een gewicht onder de 1.500 gram. Uw arts kan u hier uitgebreider over inlichten en adviseren.
De momenten van ROP screening zijn als volgt:

• 5 tot 6 weken na de geboorte, maar niet voor 31 weken
• Bij een zwangerschapsduur van 24 weken: 7 weken na de geboorte
• Bij een zwangerschapsduur van 25 weken: 6 weken na de geboorte
• Bij een zwangerschapsduur van 26 of meer weken: 5 weken na de geboorte

De vervolgonderzoeken worden bepaald aan de hand van de uitslagen van de eerste ROP screening. De retinopathie screening is in principe niet gevaarlijk of pijnlijk voor de pasgeboren baby.

Er zijn vijf verschillende stadia van retinopathie bij een prematuur:

• Stadium 1: Bij de prematuur is een lichte abnormale groei van de bloedvaten zichtbaar
• Stadium 2: Er vindt een matige abnormale groei van bloedvaten plaats
• Stadium 3: De groei van de bloedvaten is zeer abnormaal
• Stadium 4: Door sterk afwijkende bloedvatengroei ontstaat gedeeltelijke netvliesloslating
• Stadium 5: De prematuren retinopathie veroorzaakt volledige netvliesloslating

Bij ongeveer 80% van de kinderen lost het probleem zich vanzelf op. Als dat niet zo is, is behandeling noodzakelijk. Vaak wordt dan een laserbehandeling gedaan. Zonder behandeling kan prematuren retinopathie leiden tot blindheid, maar zelfs een behandeling is geen garantie voor succes. Een deel van de kinderen zal slechtziend of blind worden door netvliesafwijkingen of complicaties zoals verhoogde oogdruk of bloedingen.

Hier leest u meer informatie: http://www.nedrop.nl