Controle van de ogen bij het medicijn Plaquenil

Hydroxychloroquine retinopathie is de naam voor netvliesschade bij langdurig gebruik van dit medicijn. Deze schade ontstaat in de buurt van de gele vlek, ook wel de macula genoemd. De macula is belangrijk om details scherp te kunnen zien. Door het gebruik van hydroxychloroquine kunnen er pigmentveranderingen in de macula ontstaan. De kans dat u oogklachten krijgt door het gebruik van hydroxychloroquine is klein. Toch is het belangrijk om onder controle van de oogarts te blijven. Bij het ontstaan van oogklachten kan dan gekeken worden of u met dit medicijn kunt stoppen. Zo kan verdere schade voorkomen worden. De klachten die zouden kunnen ontstaan zijn: moeite krijgen met lezen, last hebben van vervormingen, zien van vlekken in het centrum van uw beeld, gezichtsveldverlies en soms lichtgevoeligheid of nachtblindheid. Deze afwijkingen zijn blijvend.

Risicofactoren
Het risico op deze schade is zéér klein als u het medicijn minder dan 5 jaar gebruikt. Het risico wordt groter als u het medicijn meer dan 5 jaar gebruikt. Hydroxychloroquine retinopathie komt uiteindelijk bij ongeveer 5-10% van de patiënten voor. Sommige patiënten lopen meer risico op deze aandoening.
De belangrijkste risicofactoren zijn:

• Een hoge dosis hydroxychloroquine (mede afhankelijk van het lichaamsgewicht).
• Langer dan 5 jaar gebruik van hydroxychloroquine.
• Gebruik van Tamoxifen (medicijn tegen borstkanker) nu of in het verleden.
• Nierfunctiestoornissen.
• Al bestaande netvliesaandoeningen.

Voor de afspraak bij de specialist moet u er rekening mee houden dat u druppels in uw ogen krijgt. Hierdoor gaat u tijdelijk slechter zien. U kunt niet zelf naar huis rijden. Het kan prettig zijn om na het onderzoek een zonnebril te dragen.

U krijgt een afspraak voor een gezichtsveldonderzoek, netvliesscan (OCT) en controle bij de oogspecialist. Het kan zijn dat dit twee aparte afspraken zijn.
Op de dag van de afspraak meldt u zich bij de polikliniek Oogheelkunde. Nadat het gezichtsveldonderzoek en de netvliesscan zijn gemaakt, wordt u door de technisch oogheelkundig assistent opgehaald voor een vooronderzoek. Uw gezichtsscherpte en oogdruk worden opgemeten, waarna u gedruppeld wordt met een pupilverwijdende druppel, zodat de oogspecialist het netvlies kan bekijken. De druppels kunnen een brandend gevoel in de ogen geven en zorgen voor een tijdelijk verminderd gezichtsvermogen. De druppels moeten tenminste 15 minuten inwerken. U kunt dan in de wachtkamer plaatsnemen. Daarna wordt u door de oogspecialist binnengeroepen. Het netvlies wordt gecontroleerd op eventuele afwijkingen.

Het doel van de controles door de oogspecialist is het vroegtijdig opsporen van eventuele netvliesschade, nog voordat u zelf klachten heeft. De eerste controle door de oogspecialist wordt binnen 12 maanden na het starten met hydroxychloroquine gedaan. Als uw ogen gezond zijn wordt u over 5 jaar weer op controle verwacht. U krijgt weer een netvliesscan en een gezichtsveldonderzoek. Als u één of meerdere risicofactoren heeft, heeft u ieder jaar een afspraak bij de oogspecialist. Ook als u het medicijn minder dan 5 jaar gebruikt. Mochten er eventuele tekenen zijn van netvliesschade, dan neemt de oogarts contact op met uw behandelend reumatoloog. Er wordt dan in overleg besproken of u eerder met hydroxychloroquine kunt stoppen.

Bent u op het afgesproken tijdstip verhinderd? Bel dan zo snel mogelijk (uiterlijk 24 uur voor de afspraak) de polikliniek Oogheelkunde om uw afspraak af te zeggen of te verplaatsen. Dit kan van maandag tot en met vrijdag van 08.00 tot 16.30 uur via telefoon 0183-64 42 29. In uw plaats kan dan een andere patiënt geholpen worden.

Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, kunt u telefonisch contact opnemen met de polikliniek Oogheelkunde.