Okselklieren verwijderen

Binnenkort krijgt u een operatie. Alle lymfeklieren in uw oksel worden verwijderd. Deze operatie wordt ook wel okselkliertoilet genoemd. In deze folder leest u meer over deze operatie.

Het lymfestelsel bestaat uit lymfevaten en lymfeklieren. Het is belangrijk voor de afweer tegen ziekten en onstekingen. Het vervoert afvalstoffen van het weefsel naar de bloedbaan. Ook zorgt het voor een goede verdeling van vocht in uw lichaam. Op verschillende plekken in uw lichaam zitten lymfeklieren. In de oksel
zitten er ongeveer 10 tot 20 (zie Afbeelding 1). Deze lymfeklieren worden ook wel okselklieren genoemd.

Bij borstkanker is er een kans dat cellen van de tumor loslaten. En in de okselklieren komen. Dit heet een uitzaaiing. Borstkanker zaait meestal uit via de okselklieren. Vanuit deze lymfeklieren kan borstkanker zich verder in uw lichaam uitzaaien (verspreiden). Soms moeten deze lymfeklieren daarom verwijderd worden.

Bij een okselkliertoilet worden alle okselklieren verwijderd. De patholoog (een arts die cellen en weefsels van patiënten onderzoekt) onderzoekt daarna hoeveel okselklieren er uitzaaiingen hebben. Dit is belangrijk voor uw behandeling.

Wij adviseren u om 1 week voor de operatie uw oksel niet meer te ontharen
Zo wordt de kans op wondjes en ontstekingen kleiner.

U krijgt praktische informatie over uw opname in het ziekenhuis
Voor deze operatie wordt u opgenomen in het Beatrixziekenhuis. U krijgt van Bureau Opname van het ziekenhuis een brief of e-mail met informatie. Hierin staat ook waar u zich mag melden op de dag dat u wordt opgenomen.

Voor deze operatie moet u nuchter zijn
Dit betekent dat u voor de operatie niet mag eten en drinken. In de brief of e-mail van Bureau Opname staat meer uitleg over nuchter zijn.

Uw medicijnen innemen
De anesthesioloog bespreekt met u welke medicijnen u mag innemen op de dag van de operatie. Een anesthesioloog is een arts die de verdoving geeft tijdens de operatie. Gebruikt u bloedverdunners? U hoort van uw arts of u hiermee moet stoppen. 

Draag geen nagellak en make-up
Draag op de dag van de operatie geen nagellak en make-up.

Wat neemt u mee naar het ziekenhuis?

• Kleding: makkelijk zittende kleding, nachtkleding, ondergoed, slippers  en pantoffels.
• Toiletartikelen.
• Hulpmiddelen die u gebruikt. Zoals een bril, contactlenzen, gehoorapparaten, rollator.
• Het hartenkussentje.
• Uw medicijnen in de originele verpakking of medicijnrol.
• Neem geen waardevolle spullen mee naar het ziekenhuis.

U wordt in het ziekenhuis opgenomen voor deze operatie en u verblijft dan op een verpleegafdeling. Op de dag van de opname meldt u zich op de afgesproken verpleegafdeling. Voor de operatie krijgt u een operatiejasje aan. U mag tijdens de operatie geen sieraden, nagellak en make-up dragen. Ook contactlenzen, een bril, gehoorapparaten en een kunstgebit moet u op de verpleegafdeling laten.

Bent u aan de beurt voor de operatie? Dan brengen wij u naar de voorbereidingsruimte van de operatieafdeling. Hier krijgt u een infuus in uw hand of arm. Hierdoor krijgt u medicijnen en vocht.

Daarna brengen we u in uw bed naar de operatiekamer. Hier ziet u uw arts, de anesthesioloog en een aantal operatieassistenten. U mag van uw bed overschuiven naar de operatietafel. Wij helpen u hierbij. We sluiten u aan op bewakingsapparatuur. Hiermee houden wij u goed in de gaten. Zoals bijvoorbeeld uw hartslag, bloeddruk en zuurstofgehalte in uw bloed. Daarna krijgt u een zuurstofkapje over uw mond en neus. En de anesthesioloog spuit de narcose in via het infuus. U valt daarna heel snel in een diepe slaap.

Uw arts maakt een snee van vijf tot acht centimeter in uw oksel. En verwijdert via deze opening uw okselklieren. De wond wordt gehecht met oplosbare hechtingen. Na de operatie onderzoekt de patholoog de verwijderde okselklieren in het laboratorium. De operatie duurt ongeveer 30-45 minuten.

Na de operatie wordt u wakker op de uitslaapkamer. Bent u goed wakker? Dan brengen we u terug naar de verpleegafdeling. De verpleegkundige belt uw contactpersoon.

Eten en drinken
Als u op de verpleegafdeling bent, mag u weer eten en drinken.

Pijnstillers
Uw arts spreekt af welke pijnstillers u mag gebruiken na de operatie. Blijft u toch pijn houden? Vertel dit dan gerust aan de verpleegkundige. De verpleegkundige bespreekt met de zaalarts of u extra pijnstillers mag krijgen. Ook kan de pijn minder worden door het hartenkussentje onder uw oksel te leggen.

De wond
Na de operatie zit er een bruine hechtpleister op de wond. De hechtpleister is waterafstotend. Dus u mag ermee onder de douche. De hechtpleister mag u laten zitten totdat u terugkomt op de polikliniek voor de uitslag. Wij halen de pleister dan weg. De onderhuidse hechtingen lossen vanzelf op.

Drain
Uw arts laat tijdens de operatie een drain achter in de wond Een drain is een dun slangetje met een opvangpotje. Via het slangetje worden bloed en wondvocht afgezogen. Dit komt dan in het opvangpotje (zie Afbeelding 2).

De verpleegkundige haalt de drain de dag na de operatie eruit. 

Bewegen na de operatie
Na de operatie mag u uw arm gebruiken bij de dagelijkse dingen. Zoals eten, drinken, aankleden en wassen. U hoeft niet bang te zijn dat door het bewegen de wond opengaat of de hechtingen los laten. In het ziekenhuis komt een fysiotherapeut bij u langs. Die bespreekt met u welke oefeningen u thuis mag doen. U krijgt een folder met meer informatie mee.

Na een okselkliertoilet kunnen er problemen ontstaan. Hieronder beschrijven we problemen die kunnen ontstaan.

Nabloeding
Bij een nabloeding wordt het litteken in korte tijd dikker. Soms is dan een tweede operatie nodig om de bloeding te stoppen.

Ontsteking
Bij een ontsteking van de wond is er vaak roodheid en pijn bij de wond. Soms heeft u koorts. Heeft u overgewicht, suikerziekte of rookt u? Dan heeft u meer kans op een ontsteking.

Wondvocht
Er kan wondvocht onder het litteken ophopen. U kunt dit niet voorkomen. Uw lichaam ruimt dit vocht vaak zelf op. Krijgt u door het wondvocht onder het litteken veel pijn? Of staat er spanning op de wond en/of kunt u uw arm niet meer goed bewegen? Dan kan de mammacare-verpleegkundige het vocht met een naald wegzuigen.

Pijnlijk litteken
Op de plek van de wond komt een litteken. Dit kan een harde plek worden. Dat kan pijnlijk zijn. Soms kunt u uw arm daardoor minder makkelijk bewegen. De mammacare-verpleegkundige of verpleegkundig specialist kan u doorverwijzen naar een huidtherapeut. Door de behandeling van de huidtherapeut kan het litteken soepeler en minder pijnlijk worden.

Zenuwpijn
Bij de operatie worden meestal zenuwen doorgesneden. Dit kan niet anders. Hierdoor kan de huid bij het litteken gevoelloos zijn. Soms heeft u een pijnlijk, branderig of zeurend gevoel aan de binnenkant van de bovenarm. Deze klachten kunnen minder worden. Houdt u veel pijn? Bespreek dit dan met de mammacareverpleegkundige.

Uw arm minder kunnen bewegen
Na een okselkliertoilet kan u de arm soms minder goed bewegen. In het ziekenhuis komt de fysiotherapeut bij u langs. De fysiotherapeut geeft u adviezen over het gebruik van uw arm en schouder. En u krijgt oefeningen voor thuis.

Na het verwijderen van alle okselklieren werkt het lymfestelsel minder goed. Daardoor kan een ophoping van vocht in uw arm of hand ontstaan. Dit heet lymfoedeem. Krijgt u bestraling op uw oksel? Of een behandeling met chemotherapie? Dan heeft u meer kans om lymfoedeem te krijgen. Meestal ontstaan klachten van lymfoedeem kort na de behandeling. Maar het kan ook pas jaren na de behandeling ontstaan. Lymfoedeem kan behandeld worden door een oedeemtherapeut. Het verdwijnt niet vanzelf.

Het is belangrijk om lymfoedeem zo vroeg mogelijk te herkennen
En om het te behandelen. Want hoe eerder u behandeld wordt, hoe groter de kans dat de ophoping van vocht in uw arm of hand minder wordt. Of hetzelfde blijft. De mammacare-verpleegkundige of verpleegkundig specialist meet in het eerste jaar na de operatie een paar keer de omtrek van uw armen. Zo zien we of u lymfoedeem heeft.

Hoe herkent u lymfoedeem?

• Een zwaar, gespannen of moe gevoel in de arm.
• Dikker worden van arm of hand.
• Tintelingen of pijn aan de arm of hand.
• Minder goed kunnen bewegen van uw arm, pols of hand.

Heeft u één van deze klachten? Neem dan contact op met uw mammacare-verpleegkundige. Zij kan u doorsturen naar een oedeemtherapeut.

Deze adviezen zijn voor de rest van uw leven.

• Blijf in beweging. Licht werk en sport helpen uw lichaam het vocht af te voeren.
• Voorkom overbelasting. Til niet te zwaar. En doe niet te lang achter elkaar dezelfde beweging.
• Voorkom wondjes aan uw arm en hand. Lymfoedeem kan ontstaan door een ontsteking van een wondje. Draag daarom bij huishoudelijk werk en tuinieren altijd handschoenen. En gebruik ontharingscrème in plaats van een scheermesje. Heeft u toch een wondje? Maak dit dan schoon met een ontsmettend middel. Bijvoorbeeld Sterilon of Betadine.
• Een gezond gewicht is belangrijk. Heeft u overgewicht? En lukt het niet om zelf af te vallen? Een diëtiste kan u helpen.

Voor een goed herstel zijn de volgende leefregels na de operatie belangrijk.

• Laat de hechtpleister op de wond zitten. Wij halen de pleister voor u weg als u terugkomt voor de uitslag.
• U mag de dag na de operatie weer douchen.
• De eerste zes weken mag u niet in bad en niet zwemmen.
• Gebruik de eerste twee weken geen zeep of deodorant in de buurt van de wond.
• De eerste twee weken na de operatie mag u niet fietsen of autorijden.
• De eerste twee weken na de operatie mag u niet zwaar tillen en geen zwaar (huishoudelijk) werk doen.
• Het is belangrijk om uw arm te blijven bewegen. Doe regelmatig de oefeningen die u heeft gekregen van de fysiotherapeut.
• Bespreek met uw arts tijdens uw eerste afspraak na de operatie wanneer u weer mag sporten en werken.

Bij de volgende klachten belt u naar het ziekenhuis.

• Bij een nabloeding (bloeding onder uw huid)
• Koorts, hoger dan 38 graden
• Roodheid bij de wond
• Pus uit de wond
• Gespannen bult bij het litteken
• Veel pijn
• Als de wond opengaat
• Klachten van lymfoedeem
• Als u twijfels heeft of vragen

Onderaan deze pagina leest u welk telefoonnummer u kunt bellen.

Na de operatie onderzoekt de patholoog de verwijderde okselklieren. De uitslag bespreken wij met elkaar in de oncologiebespreking. Daar bespreken we of u nog een extra behandeling nodig heeft. U krijgt de uitslag van uw arts ongeveer 2 weken na uw operatie. Is er een advies voor behandeling met medicijnen? Dan krijgt u een gesprek met de oncoloog.

Soms geven we het advies om de plek waar u bent geopereerd te bestralen
Bij bestraling wordt straling gebruikt om tumorcellen te doden die misschien zijn achterbleven. Bestraling kan niet in ons ziekenhuis. We werken hiervoor samen met de volgende bestralingsziekenhuizen:

• Erasmus MC, vestiging in Dordrecht
• UMC Utrecht
• Verbeeten Instituut, vestigingen in Breda, Den Bosch en Tilburg

Meestal mag u zelf kiezen waar u de bestraling krijgt.

Samen beslissen
We vinden het belangrijk dat u de behandeling krijgt die het beste bij u past. Uw arts of verpleegkundig specialist geeft u uitleg over de behandeling. En wat de voordelen en nadelen van de behandeling zijn. U bespreekt samen wat dit betekent voor uw situatie. En wat uw persoonlijke voorkeuren zijn. Daarna kiest u samen met uw arts of verpleegkundig specialist wat het beste bij u past.

De mammacare-verpleegkundige is uw aanspreekpunt
Een mammacare-verpleegkundige is een verpleegkundige die gespecialiseerd is in de zorg voor mensen met borstkanker of andere borstafwijkingen. U kunt bij haar terecht met uw vragen en zorgen. Tijdens de gesprekken met uw arts is de mammacareverpleegkundige aanwezig. Zij is op de hoogte van uw persoonlijke situatie.

Bereikbaarheid mammacare-verpleegkundige

• Uw mammacare-verpleegkundige is bereikbaar op maandag, woensdag, donderdag en vrijdag tussen 08.00 en 15.00 uur via telefoonnummer (0183) 644818.
• Heeft u een probleem waarover u zich zorgen maakt en is de mammacare-verpleegkundige niet bereikbaar? Bel dan de polikliniek Chirurgie via telefoonnummer (0183) 644205. De polikliniek is bereikbaar van 8.30 uur tot 11.30 uur en van 13.30 uur tot 16.00 uur.

U kunt uw vragen ook stellen via de app BeterDichtbij
Via deze app kunt u eenvoudig en veilig contact hebben met de mammacare-verpleegkundige. Tijdens uw afspraak in het ziekenhuis informeren wij u over deze app.

U kunt vragen ook via e-mail stellen
U kunt uw vragen ook mailen naar mammab1@rivas.nl. Wij proberen binnen 2 werkdagen te antwoorden.
Een e-mail is niet beveiligd. Contact via de app BeterDichtbij is wel beveiligd.

Contact over afspraken of administratieve vragen
Wilt u een afspraak maken of verzetten? Of heeft u administratieve vragen? De polikliniek is bereikbaar van 8.30 uur tot 11.30 uur en van 13.30 uur tot 16.00 uur via telefoonnummer (0183) 644205.

Verpleegafdeling 4 Noord Chirurgie
Heeft u de eerste 3 dagen na uw ontslag dringende problemen buiten kantoortijden (werkdag na 16:30 uur of in het weekend)? Belt u dan naar verpleegafdeling 4 Noord telefoonnummer (0183) 644650.

Huisartsenpost
Heeft u op de vierde dag na uw ontslag, of later, dringende problemen buiten kantoortijden (werkdagen na 17.00 uur, of in het weekend)? Belt u dan naar de Huisartsenpost, telefoonnummer (0183) 646410.