Brok in de keel

Een brokgevoel in de keel komt vaak voor. Veel patiënten zijn hierover ongerust, maar over het algemeen is het een onschuldig probleem. Mogelijke klachten hierbij kunnen zijn:

• een slijmprop in de keel die niet weggeslikt kan worden;
• een gevoel dat er een graat of een korreltje in de keel zit;
• een branderige, pijnlijke of geïrriteerde keel.

Het brokgevoel zit meestal ter hoogte van het strottenhoofd. Hierdoor ontstaat de neiging steeds te schrapen, te kuchen of te vaak slikken. Hierbij kan altijd wel wat slijm geproduceerd worden. Van een brokgevoel is sprake als er geen lichamelijke afwijking gevonden wordt die de klacht kan verklaren. Als er wel een lichamelijke aandoening is, doet de last van een brok in de keel zich voor bij de maaltijd en kan de stem schor of hees zijn. Wat voor afwijkingen dit kunnen zijn, wordt verderop in de folder besproken.

Wat kan aan een onschuldig brokgevoel gedaan worden?

Het is al een opluchting als de KNO-arts geen afwijkingen vindt. Door deze geruststelling verdwijnt de klacht vaak vanzelf. Dit vindt meestal geleidelijk plaats, met af en toe nog opspelen van het brokgevoel. Na verloop van weken tot maanden is het definitief verdwenen.
Spanningen en problemen kunnen zich met verschillende lichamelijke klachten uiten. Bij de een in rugklachten of hoofdpijn, bij de ander in een brokgevoel. Uw huisarts kan helpen uw probleem onder woorden te brengen en zal zo nodig een andere hulpverlener inschakelen.
Logopedie kan ook behulpzaam zijn bij het bestrijden van de klachten, door oefeningen waarbij u leert de keel- en halsspieren beter te ontspannen. Als het brokgevoel niet verdwijnt of als er klachten bijkomen, vraag dan een nieuw onderzoek aan. Soms heeft een op brokgevoel lijkende klacht namelijk wel een lichamelijke oorzaak.

Mogelijke symptomen of klachten bij een brok in de keel kunnen zijn:

• een slijmprop in de keel die niet weggeslikt kan worden;
• een gevoel dat er een graat of een korreltje in de keel zit;
• een branderige, pijnlijke of geïrriteerde keel.

Tijdens het slikken, maar ook bij schrapen en kuchen, worden bepaalde keel- en halsspieren aangespannen. U kunt dat bijvoorbeeld zien aan de adamsappel (het vooruitstekend bovenste gedeelte van het strottenhoofd), die bij de slikbeweging op en neer gaat. Als de spieren gespannen blijven kan dit tot gevolg hebben dat een brok in de keel gevoeld wordt. Als u minder gespannen bent, heeft u vaak minder last.

Het brokgevoel kan ook ervaren worden als een slijmgevoel in de keel. Normaal neusslijmvlies produceert elke dag veel slijm, dat regelmatig wordt doorgeslikt. Hierbij komt ook nog het speeksel. Samen is dat een paar liter vocht per dag, dat we doorslikken zonder het te weten. Maar als u zich deze productie van slijm en vocht bewust wordt, kunt u dit als een brokgevoel ervaren.

Lichamelijke oorzaken van een brokgevoel

Het brokgevoel kan een bijkomende klacht zijn van een lichamelijke afwijking. Meestal gaat een dergelijke afwijking echter ook gepaard met andere klachten, zoals moeite vaste voeding te gebruiken, keelpijn, oorpijn of heesheid. Uw KNO-arts zal dan ook eventuele andere oorzaken proberen op te sporen. Het is meestal niet nodig om alle onderzoeken te ondergaan die verderop in deze folder worden besproken. Belangrijk is dat met een beperkt onderzoek de oorzaak wordt gevonden, zodat u zo snel mogelijk uit de onzekerheid bent en de behandeling kan beginnen.

De meest voorkomende lichamelijke oorzaken zijn:

• een kwaadaardige afwijking (keelkanker);
• neusbijholten-ontsteking;
• allergie;
• vergrote tongamandel;
• spierspanning van het strottenhoofd;
• aanlegstoornis van het strottenhoofd;
• spierspanning van de slokdarmingang;
• vergrote schildklier;
• slijtage van de halswervels;
• chronische keelontsteking;
• zenkers divertikel (zwakke plek tussen spieren slokdarmingang);
• angina pectoris (pijn op de borst en/of uitstralend naar linkarm).