Boezemfibrilleren (atriumfibrilleren)

Het hart is een spier met vier holtes. De bovenste twee holtes noemen we de boezems. De onderste twee holtes noemen we kamers. Het bloed komt het hart binnen via de boezems en gaat via de kamers naar het lichaam. Het hart klopt, doordat er elektrische stromen over de boezems en de kamers gaan. Normaal gaat dat op elkaar afgestemd en regelmatig, ongeveer 60-80 keer per minuut in rust.

Boezemfibrilleren is een ritmestoornis waarbij de boezems onregelmatig en snel samentrekken. Dit komt door wervels van elektrische prikkels die door beide boezems gaan. De oorzaak hiervan ligt meestal in elektrische prikkels die uit de linkerboezem en de longaders komen. De boezems kunnen tot 300 keer per minuut samentrekken: ze trillen of fibrilleren. Gelukkig komen niet al deze prikkels in de hartkamers. Dat komt doordat de AV-knoop de prikkels vertraagt tot ongeveer 100 tot 180 keer per minuut.

Hoe wordt het ontdekt?

Als u klachten heeft die mogelijk veroorzaakt worden door boezemfibrilleren, zal u huisarts onderzoek (laten) doen. Soms wordt boezemfibrilleren bij toeval ontdekt, bijvoorbeeld bij een keuring of als u op uw smartwatch of horloge een onregelmatige hartslag ziet. Overleg dan met uw huisarts wat u moet doen. Uw huisarts kan u vervolgens verwijzen naar de polikliniek Cardiologie voor verder onderzoek, behandeling en instellen op medicatie.

Welke onderzoeken worden gedaan?

1. Een hartfilmpje of ECG. Een hartfilmpje of ECG geeft het hartritme weer. Het apparaat registreert de stroompjes en zet ze in een grafiek. Aan de soort uitslagen kan de specialist zien hoe het ritme is.
2. Bloedonderzoek. Hiermee meten we het bloedgehalte, de schildklierwaarden, nierfuncties en de bloedsuiker.
3. Echo van het hart. Met een echocardiogram worden het hart en de hartkleppen zichtbaar gemaakt door geluidsgolven. Met kleuren kan de bloedstroom door het hart worden afgebeeld en gemeten.
4. Holteronderzoek. Met plakkers, verbonden aan een draagbare monitor, wordt 24 of 48 uur het hartritme opgenomen en eventuele ritmestoornissen vastgelegd.
5. Fietstest of ergometrie. U fietst op een hometrainer waarbij gelijk een hartfilmpje wordt gemaakt om te kijken of er zuurstoftekort optreedt tijdens inspanning.

Het is de vaakst voorkomende ritmestoornis bij mensen op oudere leeftijd.

Het komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Andere oorzaken zijn:

• Hoge bloeddruk
• Overgewicht
• Suikerziekte
• Afwijking aan het hart of de hartkleppen
• Bij hartziekten zoals hartfalen of hartinfarct
• Te snelle of te langzame schildklier
• Intensief sporten
• Slaap apneu
• Nierziekten
• Als het in de familie zit, erfelijk

Boezemfibrilleren kan uitgelokt worden door:

• Zware inspanning
• Een stevige maaltijd
• Na gebruik van (veel) alcohol, koffie, drugs en bij roken
• Sommige medicijnen

Boezemfibrilleren kan ook voorkomen bij (jonge) mensen waarbij geen oorzaak aan te wijzen is.

Is boezemfibrilleren gevaarlijk?

Extra slagen van de boezem die zo nu en dan optreden, zijn niet gevaarlijk. Wel kunnen de hartkloppingen hinderlijk zijn. Bij langdurig boezemfibrilleren (langer dan 24 uur) kan een bloedstolsel (trombus) in de boezem ontstaan. Als deeltjes hiervan in de bloedbaan terechtkomen kunnen deze een bloedvat verstoppen. Dit kan soms leiden tot een TIA of herseninfarct/beroerte.

Daarnaast kan er door het snelle ritme hartfalen ontstaan. Het hart raakt dan uitgeput, waardoor u kortademig wordt of een dikke buik of benen kunt krijgen.

Wat voelt u bij boezemfibrilleren? Dat is verschillend. Sommigen voelen dat het hart van slag is met hartkloppingen, fladderen op de borst, hartbonken of een onrustig gevoel op de borst. Anderen merken er helemaal niets en wordt het bij toeval ontdekt. Klachten die vaak voorkomen zijn:

• Vermoeidheid, ook na goed slapen
• Kortademigheid bij inspanning
• Beklemd gevoel op de borst
• Duizeligheid
• Onrustig gevoel op de borst

Boezemfibrilleren komt vaker voor op oudere leeftijd. Het kan ook veroorzaakt worden door afwijkingen of ziekten van het hart zelf en/of door andere aandoeningen:

• Afwijkingen of ziekten van het hart zelf zijn:
  • Lekkage of vernauwing van de hartklep
  • Zuurstoftekort van het hart
  • Tijdens of na hartinfarct
  • Ontstekingen van het hartzakje of de hartspier
  • Stoornis in de elektrische prikkels van het hart
  • Na een hartoperatie van kleppen of kransslagaderen
  • Bij aangeboren hartafwijkingen

• Andere aandoeningen zijn:
  • Hoge bloeddruk
  • Overgewicht
  • Roken, gebruik van alcohol, drugs
  • Stress
  • Suikerziekte of Diabetes Mellitus
  • Ontstekingen, zoals long-, blaasontsteking en COVID
  • Afwijkingen van de schildklier
  • Bloedarmoede
  • Medicijnen
  • Intensief sporten of na grote inspanning

Heeft u behoefte aan aanvullende informatie over boezemfibrilleren? Dat kunt u vinden op de websites:

• https://www.hartstichting.nl/hart-en-vaatziekten/gids-hartritme/soorten-hartritmestoornissen/boezemfibrilleren
• https://www.thuisarts.nl/atriumfibrilleren

Heeft u behoefte aan meer informatie over antistolling? Dan kunt u betrouwbare informatie vinden op de website www.allesoverantistolling.nl

Wilt u meer weten over de behandeling van boezemfibrilleren? Bekijk dan deze folder.