Baarmoederhalskanker

Hoort u dat u baarmoederhalskanker heeft? Dan kan dat zorgen voor veel vragen en emoties. In korte tijd krijgt u veel informatie. Het is niet makkelijk om alle informatie te onthouden. Op deze pagina kunt u alles nog eens rustig nalezen. En hieronder geven wij tips om goed voorbereid naar uw afspraak in het ziekenhuis te komen.

Het is fijn als u goed voorbereid naar uw afspraak in het ziekenhuis gaat
Hieronder leest u tips voor een goed gesprek met uw arts of andere zorgverlener.

• Neem altijd iemand mee naar uw afspraak. Twee mensen horen meer dan één. Het is ook fijn om iemand naast u te hebben voor emotionele ondersteuning.
• Schrijf uw vragen vooraf op. Neem deze vragen mee naar het ziekenhuis. Zo vergeet u niets te vragen.
• Op de website www.3goedevragen.nl vindt u voorbeeldvragen die u kunt stellen.
• Maak tijdens het gesprek aantekeningen. Of vraag of u het gesprek mag opnemen. Dan kunt u het later nog eens nalezen of beluisteren.
• Via www.mijnrivas.nl kunt u uw dossier inzien. U vindt hier ook een overzicht van al uw afspraken.

Baarmoederhalskanker is kanker in de cellen van het slijmvlies van de baarmoederhals. En de baarmoedermond. (figuur 1)

Baarmoederhalskanker komt voor bij vrouwen van alle leeftijden. Maar het meest komt het voor bij vrouwen tussen de 35 tot 50 jaar. Elk jaar krijgen in Nederland ongeveer 750 vrouwen baarmoederhalskanker.

Zeker in het begin merkt u niets als u baarmoederhalskanker heeft. ook als u een een voorstadium van baarmoederhalskanker heeft, merkt u niets. Later kunt u klachten krijgen zoals:

• Bloederige of bruinige afscheiding als u niet ongesteld bent.
• Verlies van bloed tijdens de seks.
• Verlies van bloed na de overgang.

Deze klachten hoeven niet door baarmoederhalskanker te komen. U kunt deze klachten dus ook hebben door iets anders. Heeft u één of meer van deze klachten? Neem dan altijd contact op met uw huisarts.

Baarmoederhalskanker heeft te maken met het humaan papillomavirus (HPV). Dit virus kan je krijgen door seks. Het is een virus dat bij heel veel vrouwen voorkomt. Meer dan 80% van de vrouwen krijgt dit virus. Meestal wordt het virus door het lichaam vanzelf weer opgeruimd.

De cellen in uw baarmoederhals delen zich steeds. Soms gaat er iets mis in het delen van deze cellen. Dat komt door het HPV-virus. Dan kunnen er afwijkende cellen ontstaan. Dit is geen kanker, maar een voorstadium van kanker. Deze afwijkende cellen verdwijnen vaak vanzelf.

Bij het voorstadium van baarmoederhalskanker zitten er dus afwijkende cellen in uw baarmoederhals. Dit voorstadium kan vanzelf genezen. Het kan ook worden verwijderd. Dat doen we met een kleine operatie aan uw baarmoedermond. Deze operatie heet lisexcisie of conisatie.

Verdwijnen deze afwijkende cellen niet vanzelf?

Dan kunnen deze afwijkende cellen kankercellen worden. Er ontstaat dan baarmoederhalskanker. Dit gaat heel langzaam. Het kan wel tot vijftien jaar duren.

Heeft u baarmoederhalskanker? Dan zijn er verschillende behandelingen. Welke behandeling het beste is, hangt af van het tumorstadium. Dat betekent dat het afhangt van hoe de tumor zich heeft uitgebreid. En of de kanker beperkt is tot uw baarmoedermond. Soms is een operatie mogelijk, of bestraling. En soms behandelen we baarmoederhalskanker met een combinatie van chemotherapie en bestraling. Dit noemen we chemoradiatie.

Heeft u bepaalde klachten? Of denken we dat u  misschien baarmoederhalskanker heeft? Dan zijn er verschillende onderzoeken die we kunnen uitvoeren.

• Eerst doet de gynaecoloog een inwendig onderzoek. Hij of zij neemt ook een uitstrijkje af. Hierbij neemt de arts cellen af van het gebied tussen uw baarmoederhals en uw baarmoedermond. De patholoog beoordeelt deze cellen onder een microscoop. Hij of zij deelt de uitkomsten in in de zogeheten PAP-klasse. Een patholoog is een arts die cellen en weefsel van patiënten onderzoekt.
• Ligt de uitslag van het uitstrijkje boven de 'score' PAP I? Dan maakt uw arts na een tijdje een nieuw uitstrijkje. Of er wordt verder onderzoek gedaan in de vorm van een kolposcopie. Hierbij bekijkt de gynaecoloog uw baarmoedermond met een microscoop. Als het nodig is, wordt er wat weefsel weggehaald voor onderzoek.
• Ook kan de gynaecoloog uw bloed laten onderzoeken. We doen dan onderzoek naar onder meer het ijzergehalte in uw bloed. En naar de werking van uw nieren en lever. Soms worden de tumormarkers in uw bloed bepaald. Een tumormarker is een bepaalde stof die in het bloed zit bij kanker.
• Blijkt uit deze onderzoeken dat u baarmoederhalskanker heeft? Dan doen we vervolgonderzoeken. Bijvoorbeeld een longfoto of echografie van de nieren. Of een CT-scan, een MRI of een weefselonderzoek. In het ziekenhuis krijgt u meer informatie over deze onderzoeken.
• Er kan een biopt afgenomen worden. Een biopt is een stukje weefsel.

Bij baarmoederhalskanker zijn er verschillende behandelingen mogelijk. Voordat de arts een behandeling kan voorstellen, moet hij of zij eerst een aantal dingen weten:

• Hoe groot de tumor is.
• Of de tumor is gegroeid naar meer weefsel.
• Of er uitzaaiingen zijn in andere organen.

Baarmoederhalskanker heeft vier fasen:

• Stadium I: de kanker zit alleen in uw baarmoederhals.
• Stadium II: de kanker is doorgegroeid naar andere plekken. Dat kan zijn tot in uw baarmoederhals, in het steun- of spierweefsel van de bekkenbodem of in het bovenste deel van de vagina.
• Stadium III: de kanker is doorgegroeid tot aan de bekkenwand of tot in de onderste deel van de vagina.
• Stadium IV: de kanker is buiten uw bekken gegroeid, in de blaas of de endeldarm. Of er zijn uitzaaiingen in andere organen. Bijvoorbeeld in uw longen, lever, of botten.

De behandeling van baarmoederhalskanker wordt in gespecialiseerde centra uitgevoerd. Dat betekent dat u niet wordt behandeld in het Beatrixziekenhuis. Wij verwijzen u dus door.

Hieronder ziet u welke behandelingen er zijn.

• Operatie
• Weghalen van een deel van uw baarmoederhals.
• Weghalen van uw baarmoeder. Als het nodig is worden ook uw eierstokken, eileiders en lymfeklieren in uw bekken weggehaald.
• Weghalen van uw hele baarmoederhals. Hierbij houdt u uw lymfeklieren in uw bekken en uw baarmoeder. Daardoor kunt u nog zwanger worden als u dat wilt.
• Bestraling (radiotherapie)
• Chemotherapie
• Bestraling in combinatie met warmtebehandeling.

Welke behandeling is de beste voor u?

Dit hangt af van het soort kankercellen. En van het stadium van de baarmoederhalskanker. Het is ook belangrijk om te weten wat u zelf wilt. En wat u aankunt.

Vaak is baarmoederhalskanker goed te behandelen. Maar heeft u uitzaaiingen buiten het bekken? Dan is de kans klein dat u beter wordt. In dat geval doet het behandelteam een voorstel om de groei van de tumor zo veel mogelijk te remmen. En om de klachten zo veel mogelijk te bestrijden. Dit heet palliatieve behandeling.

U krijgt een behandelplan op maat

De gynaecoloog overlegt met een behandelteam (radiotherapeut, oncoloog en radioloog) over welke behandeling geadviseerd wordt. Dit doen zij op basis van de uitslagen van alle onderzoeken. Samen met uw arts beslist u dan welke behandeling u kiest.

Heeft u behoefte aan meer informatie? Dan kunt u betrouwbare informatie vinden op de websites www.kanker.nl en www.degynaecoloog.nl
Ook kunt u via deze websites in contact komen met andere mensen die baarmoederhalskanker hebben (gehad).

Heeft u vragen of zorgen? Blijf daar dan niet mee rondlopen. U kunt contact opnemen met de polikliniek Gynaecologie via telefoonnummer 0183 64 42 17.

U kunt uw vragen ook stellen via de app BeterDichtbij
Via deze app kunt u eenvoudig en veilig contact hebben met de polikliniek Gynaecologie en de gynaecoloog. Tijdens uw afspraak in het ziekenhuis vertellen wij u over deze app.