Allergie voor latex
Wat is…
Bij u werd een allergie voor latex aangetoond. Wanneer u hiermee in contact komt, kan dat verschillende klachten veroorzaken. Het is daarom van groot belang dat u probeert om contact met deze stof te vermijden. Deze informatiepagina kan u daarbij behulpzaam zijn.
Wat is latex?
Latex is een natuurrubber, dat geproduceerd wordt uit het sap van de rubberboom, Hevea brasiliensis. Deze boom wordt gekweekt op plantages in de tropen. Latex bevat van nature eiwitten en het zijn deze eiwitten, die een allergische reactie kunnen veroorzaken.
In welke producten komt latex voor?
Latex wordt in de meest uiteenlopende producten toegepast, vanwege de bijna unieke eigenschap van rekbaarheid. Sommige producten bevatten bijna altijd latex en veroorzaken dan ook vaak problemen. Andere producten daarentegen bevatten slechts weinig of vrijwel nooit latex en veroorzaken daarom vrijwel nooit problemen.
Producten die vaak latex bevatten zijn bijvoorbeeld:
- Latex handschoenen Deze worden veel gebruikt in de gezondheidszorg, zowel in het ziekenhuis als bij de huisarts en de tandarts. Ook worden latex handschoenen gebruikt in de horeca, voedingsindustrie, in laboratoria en worden ze veel gedragen bij schoonmaakwerk.
- Andere producten in de gezondheidszorg, zoals beademingsballonnen (worden gebruikt bij een narcose), beschermhoesjes voor apparatuur, katheters en materialen van de tandarts.
- Condooms en pessarium
- Ballonnen
Producten die soms latex bevatten zijn bijvoorbeeld:
- Kleding Elastiek in ondergoed, BH en korsetten. Latex lingerie, elastische kousen, gymschoenen, laarzen, regenjas en badpak.
- Sportartikelen Ballen en atletiekmatten.
- Huishoudelijke artikelen Warmwaterkruik, huishoudhandschoenen, elastiekjes.
- Overigen: spenen van baby flesvoeding, fopspeen, luchtbedden.
In welke beroepen speelt allergie voor latex een rol?
Een allergie ontstaat meestal door vaak en langdurig contact met latex handschoenen. Daarom wordt een allergie voor latex vooral gezien bij medewerkers in de gezondheidszorg (verpleegkundige, ok-assistente, arts, tandarts, mondhygiënist, laborant) en in bedrijfstakken waar veel handschoenen worden gedragen, zoals in de voedingsindustrie, de horeca en bij medewerkers van schoonmaakbedrijven. Ook hebben productiemedewerkers in de latexverwerkende industrie een verhoogd risico om allergisch te worden.
Hoe kunnen allergische reacties worden voorkomen?
Wanneer u de dokter bezoekt (ziekenhuis, huisarts of tandarts) vertel dan altijd dat u allergisch bent voor latex. Vooral bij een behandeling door de tandarts, bij een inwendig onderzoek en bij een operatie is het erg belangrijk om contact met latex te voorkomen.
Draag daarom altijd een medisch paspoort of een “medical alert penning” bij u met daarop de vermelding dat u allergisch bent voor latex. Print de informatie op deze pagina uit en laat deze zien aan uw tandarts en de dokter.
Personen met een allergie voor latex moeten contact met latexproducten vermijden. Ook handschoenen die hulpverleners bij u gebruiken, moeten volledig latexvrij zijn. Latexvrije handschoenen kan men kiezen uit vier soorten materialen:
- Vinyl (poly vinyl chloride/PVC)
- Nitrile (acrylonitrile-butadiene)
- SB-copolymeer
- Neopreen (polychloropreen)
Geschikte handschoenen zijn bijvoorbeeld:
- Operatiehandschoenen (steriel) Vervaardigd van SB-copolymeer: Allergard, Elastyren, Tactylon Vervaardigd van neopreen: Biogel Neotech, Derma Prene, Duraprene, Neolon
- Onderzoekshandschoenen (niet steriel) Vervaardigd van vinyl: Talrijke merken Vervaardigd van nitrile: N-DEX, Nitra Touch, Purple Nitrile en de hierboven genoemde operatiehandschoenen in een niet steriele uitvoering
- Huishoudhandschoenen Vervaardigd van vinyl: Semper Soft, Marigold en andere merken.
Condooms bevatten latex. Er zijn inmiddels ook latexvrije condooms beschikbaar. Deze worden gemaakt van polyurethaan en worden verkocht onder de naam Avanti of eZon (spreek uit “easy on”). Ook het vrouwencondoom van het merk Femidon is gemaakt van polyurethaan en is dus veilig voor de vrouw en haar partner met een allergie voor latex.
Zijn er andere stoffen die vermeden moeten worden?
Ongeveer de helft van alle mensen die allergisch zijn voor latex zijn ook allergisch voor tamme kastanjes en voor tropisch fruit, zoals avocado, banaan, kiwi en papaja. Minder vaak ontstaan ook allergieën voor aardbei, abrikoos, amandel, ananas, appel, boekweit, kers, mango, meloen, mosterd, nectarine, passievrucht, perzik, pinda, pruim, tomaat en vijgen. Bij het eten daarvan kan jeuk ontstaan aan de lippen, in de mond en in de keel. Soms ontstaat een zwelling van de lippen, een opgezette keel, kortademigheid of jeuk in de oren. Bij meer heftige reacties ontstaat buikpijn, overgeven en diarree. Ook kunnen galbulten (urticaria) over het gehele lichaam optreden.
Let ook op verborgen bronnen van tropisch fruit, zoals in gebak, ijs en cosmetica zoals schoonheidsmaskers en shampoos.
Verborgen bronnen van fruit (deze lijst is niet compleet!).
Avocado
- Cosmetica
- Dipsauzeno
- Guacomoleo
- Mexicaanse gerechten
- Mierikswortel
- Salades
- Soepen
Appel, aardbei, abrikoos, ananas, banaan, kiwi, kers, meloen, nectarine, pruim, perzik
- Bananenchips
- Beignets
- Cosmetica
- Fruitsalade, compote
- Gebak, taart
- Gerechten a la Picasso
- IJs
- Kerriegerechten
- Likeur
- Milkshakes
- Muesli
- Snoepjes, bijvoorbeeld schuimpjes
- Tutti frutti
- Vla, pudding en andere nagerechten
- Vruchtensap
- Zoet beleg, bijvoorbeeld jam
Amandel en pinda
- Amandelspijs
- Gebak en taart
- Gevulde koek
- Pindachips
- Pindakaas
- Pindasaus/satésaus
Papaja
- Fruitsalade, compote
- Tropisch fruit uit blik
- Vruchtensap
Kastanje
- Gebak
- Wildgerechten
- Zoete desserts
Boekweit
- Balkenbrij
- Brood met boekweit
- Leverworst
- Pannenkoeken(meel)
- Spaghetti met boekweit
- Volkorenbeschuit
Vijgen
- Koekjes
- Vruchtenkoffie/thee
Mosterd
- Dressings
- Mayonnaise
- Mosterdsaus
Tomaat
- Bolognesesaus en andere rode sauzen
- Kant en klare (pasta)gerechten
- Pizza
- Ratatouille
Hoe weet ik welke producten veilig zijn?
Omdat vrijwel geen enkel ander materiaal zo elastisch is als latex, is de kans groot dat producten die flink rekbaar zijn latex bevatten. Helaas is dat zelden met zekerheid te achterhalen. Ook hoeft contact met latexbevattende producten niet altijd aanleiding te geven tot klachten. Toch is het verstandig om het contact ermee zoveel mogelijk te vermijden.
Producten van massief latex, zoals autobanden, schokdempers, fietsbanden, elektriciteitssnoeren en handvaten, veroorzaken geen latexallergie. Latex muurverf bevat geen latex natuurrubber en is volledig veilig.
Symptomen
Wat zijn de verschijnselen van latex allergie?
Bij contact van de huid met latex ontstaan op de plaatsen van contact, binnen enkele minuten tot uren, jeukende rode vlekken en zwellingen (“galbulten”, “netelroos” of "urticaria"). Deze klachten verdwijnen snel, binnen een uur tot een dag. Bij het langdurig dragen van latex handschoenen kunnen deze verschijnselen overgaan in eczeem aan de handen.
Ook kan latex reacties veroorzaken van de ogen (rode, tranende, jeukende en opgezette ogen), de neus (niezen, loopneus) en de longen (kortademigheid). De klachten aan de ogen, neus en longen ontstaan vooral wanneer latex door de lucht verspreid wordt. Latex bevindt zich vooral in de lucht wanneer gepoederde latex handschoenen gedragen worden.
Minder vaak voorkomende klachten van een latexallergie zijn buikkramp, misselijkheid, braken en duizeligheid. In het meest ernstige geval kan men zelfs bewusteloos raken (anafylactische shock).
Oorzaken
Wordt de allergische reactie geheel veroorzaakt door contact met latex?
De verschijnselen van latexallergie worden meestal alleen door latex zelf veroorzaakt. Alleen in het geval van eczeem aan de handen kunnen andere factoren meespelen. Soms wordt dit handeczeem mede veroorzaakt door een allergie voor zogenaamde rubber hulpstoffen in handschoenen. Bovendien kan naast een allergie ook irritatie van de huid, door irriterende stoffen, meespelen. Huidirritatie ontstaat door contact met water, zeep, afwasmiddelen, schoonmaakmiddelen, plantaardig sap (citrusfruit, groenten, aardappelen) en dierlijk sap (vis, vlees en schaaldieren). Ten slotte kan eczeem een uiting zijn van een erfelijke bepaalde aanleg voor eczeem, hooikoorts of astma.